STEM3D is een praktijkwetenschappelijk onderzoek. Dat betekent dat
- het onderzoek een vraag moet beantwoorden die gesteld wordt vanuit de praktijk,
- dat de oplossingen en antwoorden die gevonden worden inzetbaar en vertaalbaar moeten zijn naar de praktijk, en
- dat die oplossingen antwoorden op een onderzoeksmatige manier moeten gezocht worden.
STEM3D is gericht op het ontwikkelen van ‘Denken, Doen & Dialoog-methodiek’ gericht op het vergroten van motivatie, onderzoekscompetenties en conceptontwikkeling bij leerlingen in de STEM-klas. STEM3D bouwt verder op FiloZoo en Ideeënfabriek, beide praktijkgerichte onderzoeksprojecten van Odisee.
Hoewel ons onderwijs jongeren een solide basis geeft in aparte STEM-vakken, blijken Vlaamse jongeren weinig gemotiveerd te zijn voor STEM-beroepen en blijft hun STEM-geletterdheid te laag. De STEM3D-methodiek is gericht op het formuleren van ontwerprichtlijnen voor succesvol STEM-onderwijs. Hiervoor werd leermateriaal ontwikkeld dat bruikbaar is in de STEM-klas. In verschillende onderzoekscycli en in nauwe samenwerking met een interdisciplinair team van leerkrachten basis en secundair onderwijs werd de methodiek ontwikkeld, uitgetest, geëvalueerd en aangepast. Om de impact van de STEM3D-methodiek in te schatten, werd het effect hiervan gemeten op de motivatie, conceptvorming en de onderzoekscompetenties van jongeren. Daartoe werd een wedstrijd uitgeschreven waar tientallen collega’s en honderden leerlingen aan hebben deelgenomen en zo waardevolle informatie hebben aangeleverd. De uitnodiging voor die wedstrijd wordt in de cartoon hiernaast weergegeven. De opdracht was als volgt.
Jef is jarig tijdens quarantaine. Het feestje met zijn vrienden kan dus niet doorgaan.
Gelukkig woont Naïma in de buurt. Ze wil Jef graag verrassen maar ze mag de deur niet uit. Hoe kan ze veilig een cadeautje geven aan Jef? En hoe kan Jef op zijn beurt Naïma bedanken met een stukje taart?
- Er moet dus een pakje (grootte, gewicht, breekbaarheid zoals een gsm) van Naïma naar Jef.
- Er moet een stukje taart (ongeveer 125 g) van Jef naar Naïma.
- In de klas moet er 3 m overbrugd worden startend van 1 m hoogte.
- Er mag niet gegooid worden met de pakjes.
- De leerlingen werken in groepjes van 3 (max 4).
- De leerlingen ontwerpen een werkend prototype met eenvoudig herbruikbaar materiaal (geen 3D printers…)
Een aantal resultaten en de proclamatie van de winnaars vind je terug in de twee filmpjes onderaan.
De resultaten van het onderzoek werden in de loop van het project gepresenteerd op verschillende studiedagen en internationale congressen. Hieronder vind je een selectie van artikels/presentaties/posters. Het eindrapport met alle informatie, bevindingen, suggesties en opmerkingen over de STEM3D-aanpak zal beschikbaar zijn vanaf september 2022.
STEM3D kwam tot stand door samenwerking met verschillende lagere en secundaire scholen. Hierbij willen we graag iedereen bedanken die deelnam aan onze overlegmomenten, constructieve feedback gaf, het materiaal uittestte, deelnam aan de wedstrijd, ... Zonder jullie was dit niet gelukt. Hartelijk dank!
Hierbij vindt u eindrapport van dit onderzoek.